کدهای مخفى

رئیس «محدثین شیعه»، مرحوم صدوق، در کتاب ارزشمند «خصال» از رییس مذهب شیعه امام صادق علیه السلام چنین نقل کرده است:

از چهار گروهی که از چهار چیز می‌ترسند و نسبت به آن نگران هستند، تعجب می‌کنم، چرا به چهار چیز پناه نمی‌برند:

1.آنکه از ترس می‌نالد، چرا به این کلام خداوند عزّوجل پناه نمی‌برد که فرموده است:

«حسبنا الله و نعم الوکیل؛[لطف و یاری]خدا برای ما بس است و چه خوب وکیلی است!» .(آل عمران، ایه 173)

زیرا خدای جلّ جلاله به دنبال این آیه فرموده است: «آنان که چنین گفتند، با پیروزی و سرافرازی، بی‌آنکه اندکی به آنها برسد، از جهاد برگشتند».

2 .در شگفتم از کسی که از غم در هراس است، چرا به دعای یونس علیه السلام پناه نمی‌برد، آنجا که خداوند عزّوجل از قول او فرمود:

«لا اله الا انت سبحانک انی کنت من الظالمین؛ جز تو خدایی نیست، تو از اینکه مورد اعتراض باشی، منزّهی به راستی که من از ستمکاران بودم» .(سوره انبیاء، ایه 87)؛

زیرا خداوند، به دنبال این آیه فرموده است: «یونس این گونه به خدا پناه برد، ما او را از غم رهایی دادیم و این گونه، مؤمنین را از غم نجات می‌دهیم» .

3 .در تعجبم از شخصی که درباره‌اش مکر و حیله شده است، چرا به این گفتار خداوند پناه نمی‌برد که فرمود:

«و افوض امری الی الله انّ الله بصیر بالعباد؛ کار خود را به خدا واگذار می‌کنم، بی شک او نسبت به بندگان بیناست» .(سوره مؤمن، ایه 44)؛

زیرا خداوند درباره گوینده این سخن فرمود: «فوقاه الله سیئات ما مکروا؛ خداوند از بدی‌ هایی که درباره‌اش اندیشیده بودند، او را نگه داشت» .

4 .و در شگفتم از کسی که دنیا و زینت آن را می‌خواهد که چرا پناه نمی‌برد به ایه:

 «ما شاء الله لا قوة الا بالله» .(سوره کهف، آیه 39)؛

زیرا خداوند از قول شخص مؤمنی که در حال «مناظره» با رفیق ناسپاس خود بود، می‌فرماید: «چرا وقتی داخل باغت شدی، این جمله را نگفتی .«هر چه خدا خواست و نیرویی نیست جز از سوی خداوند» .

زیرا من از امام صادق علیه السلام شنیدم که خداوند به دنبال این گفتار، از قول آن مؤمن، به یار همراهش گفت: اگر می‌بینی من مال و فرزند کمتری دارم، پس، امیدوارم که خداوند بهتر از باغ تو را نصیبم کند:

«فعسی ربّی ان یؤتین خیراً من جنّتک؛ ممکن است، خداوند بهتر از باغ تورا به من ببخشد» .(سوره کهف، ایه 40) و امیدش به تحقق پیوست؛ زیرا عسی در آیه موجبه است .

خواندن خداوند به قصد دعا و خطاب به حضرت پروردگار (عزّ اسمه) مثل یا رحمن یا رحیم... و همچنین ذکر خداوند به نحو غائب و با لفظ صحیح و معنای مشروع همراه با قصد آن معنا، مثل لا إله إلا الله الملک الحقّ المبین... نه تنها بلااشکال دانسته می‌شود بلکه طولانی کردن سجده و فراوانی اذکار در آن را از مستحبات شمرده‌اند.

البته این کار را به کلیت ذکر و دعا انجام دهند و کیفیت معین یا تعداد مشخصی از ذکر، مدنظر قرار نگیرد مگر اینکه آن کیفیت و تعداد، مشروع و از بیان معصومین(عليهم السلام) باشد.

این درباره‌ی اسماء الله در ادعیه و اذکار. اما درباره‌ی اسماء الله که در قرآن است مثل آیات آخر سورة الحشر، باید توجه داشت که خواندن قرآن در رکوع و سجده، مکروه دانسته می‌شود فلذا از خواندن این آیات در سجده، اجتناب نمایند.